اولین پیش‌نشست همایش بین المللی «الهیات مقاومت» دانشگاه فردوسی با همکاری دانشکده علوم قرآن و حدیث دانشگاه ادیان و مذاهب تحت عنوان ابعاد قرآنی الهیات مقاومت یکشنبه ۱۴ بهمن ۱۴۰۳ برگزار شد.

در این پیش‌نشست، ابتدا حجت الاسلام دکتر جوارشکیان، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد و دبیر علمی این همایش به توضیح فلسفه برنامه‌ریزی همایش بین المللی الهیات مقاومت پرداخت.

• در ادامه حجت الاسلام دکتر علوی مهر، استاد تمام جامعة المصطفی العالمیة ومسؤول دفتر نمایندگی جامعة المصطفی العالمیة در سوریه به ارائه سخنرانی با عنوان نقش اعتقاد به ربوبیت الهی در شکل‌دهی و تثبیت مقاومت پرداخت. ایشان در سخنرانی خود ضمن اشاره به آیات قرآنی به تبیین نقش ربوبیت الهی در شکل‌دهی و تثبیت مقاومت پرداختند و به این مهم اشاره نمودند که در قرآن کریم هر جا صحبت از مقاومت هست، نصرت الهی نیز به همراه آن آمده است که به عنوان نمونه می توان به آیه «ربنا افرغ علینا صبرا و ثبت اقدامنا وانصرنا علی القوم الکافرین» اشاره نمود. در این آیه تثبیت اقدام همان مقاوم ساختن مؤمنان است که در ادامه آن نصرت الهی را نیز به همراه خواهد داشت. جالب این جا است که این دعاها با عبارت «ربنا» آغاز شده است که نشان دهنده اهمیت توجه به ربوبیت الهی در ارتباط با مقاومت است. این مطلب در دوران معاصر نیز مشاهده می شود که مقاومت لبنان با تکیه بر اعتقاد به ربوبیت الهی توانسته است در برابر فشارهای شدید رژیم صهیونیستی مقاومت نماید.
• سپس آقای دکتر علی عبداله‌زاده، عضو هیئت علمی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد به ارائه موضوع بنیان های قرآنی و روایی مفهوم هسته های مقاومت پرداخت. وی ضمن اشاره به دیدگاه امام خمینی در ارتباط با لزوم تشکیل هسته‌های مقاومت، به ریشه‌یابی این مفهوم در تاریخ انبیا در قرآن کریم پرداخته و به یاران حضرت نوح علیه السلام، حضرت ابراهیم علیه السلام، حضرت موسی علیه السلام، حواریون حضرت عیسی علیه السلام و یاران حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم اشاره نمود. وی همچنین به راهکارهای قرآنی و روایی شکل دهی و تقویت هسته های مقاومت اشاره نمود.
• در پایان نیز آقای دکتر پورنعمان، عضو هیئت علمی دانشکده قرآن و حدیث دانشگاه ادیان و مذاهب با موضوع بن مایه‌های قرآنی الهیات مقاومت به ارائه مطالب خود پرداخت و اشاره کرد؛ آنچه با بررسی دنیای پر از آشوب اسلام به ذهن متبادر می شود این است که آیا تنها راه زندگی در دوران پر از ظلم به مسلمانان، احدی الحسنیین و عملیات استشهادی بوده و نتیجه تلاش مومنان تنها در آخرت قابل برداشت است؟ در چنین فضایی است که الهیات مقاومت توسط امامین انقلاب مطرح می شود و باید به زمینه هایی که برای طرح این موضوع لازم است، توجه شود؛ اولین مطلب این است که در ابتدا بدانیم که الهیات مقاومت به دنبال یافتن راهی دینی و الهی برای اجرای زندگی ایمانی مسلمانان و کاهش آلام بشری در رویارویی با جبهه ظالمان و کافران است؛ همچنین توجه داریم که بهترین راه، استفاده از قرآن، به عنوان محکم ترین سند مشترک امت اسلامی است که تمام مذاهب اسلامی بدون تفرقه می‌توانند از آن استفاده کنند. با این وصف و برای دستیابی به مسیری صحیح برای وام گیری صحیح از آیات، راه چاره استفاده از آیاتی است که سنت دائمی و وعده های الهی را در بردارد و راه حل نجات جامعه اسلامی است. همان گونه که اشاره شد، این مسیر ابتدا توسط بنیان‌گذار انقلاب اسلامی پایه‌گذاری گردیده و سپس توسط مقام معظم رهبری دنبال و تبیین گردید. این شیوه برداشت از قرآن در زمینه آیاتی دنبال می شود که سویه‌ای دائمی داشته و محدود به زمان و واقعه‌ای نباشند و از سنت دائمی و وعده‌ی همیشگی خداوند خبر دهند. در انتها مهمترین مساله این است که باید توجه داشته باشیم که سنت و وعده الهی به عنوان یک قانون، یک موضوع، یک حکم، و یک نتیجه دارد و اگر خود را با موضوع و حکم هماهنگ کنیم، همان نتیجه به دست می آید.