ششمین پیش نشست همایش بینالمللی «الهیات مقاومت» با عنوان Theology of Resistance: Al-Quds and the Palestinian Struggle پنجشنبه ۷ فروردین ۱۴۰۴ در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی و ساعت 14 الی 15 به وقت ایران برگزار شد.
در تاریخ۲۷مارس۲۰۲۵، وبینار مهم و اندیشمندانه ای تحت عنوان "الهیات مقاومت" به کوشش رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در آفریقای جنوبی پروتوریا برگزار شد که محققان و شرکت کنندگان را گرد هم آورد تا در مورد عدالت، استقامت و آزادی بحث و تبادل نظر کنند. این بحث به ویژه بر مبانی الهیاتی که جنبشهای مقاومت جهانی را الهام میبخشد، متمرکز شد و توجه ویژه ای به روز قدس و مبارزه جاری فلسطین داشت.
وبینار با خوشآمدگویی گرم از سوی مجری آغاز شد که بر اهمیت این بحث تأکید کرد. او اشاره کرد که الهیات نقش محوری در شکل گیری جنبش های مقاومت، به ویژه در زمینه مبارزات سیاسی برای عدالت و آزادی ایفا میکند. مجری ارتباطات عمیق ایمان و مقاومت را برجسته کرد و مقدمه ای برای کاوش انتقادی این مفاهیم فراهم آورد. او از رابرت سوکوبه نقل قولی در مخالفت و اراده به مقاومت آورد که گفت: "تنها راهی که میتوانیم آزاد شویم، ادامه مبارزه است. اگر مبارزه نکنیم، تا ابد برده خواهیم ماند."
سخنرانان اصلی
دکتر محمد شاهید ماتهی ( استاد ارشد، دپارتمان مطالعات دینی، دانشگاه ژوهانسبورگ)
دکتر ماتهی چشم نداز بصیرتی در خصوص ملاحظات اخلاقی و انسانی در جنبشهای مقاومت جهانی ارائه داد. او بر این نکته تأکید کرد که خیر برای تمام انسانهاست و از توانایی جهان برای پاسخ به رنج کودکان فلسطینی سوال کرد. او پرسشی اخلاقی و قدرتمند مطرح کرد: "این کودکان چه کرده اند که سزاوار چنین رنجی باشند، و چه کسی برای نجات آنان خواهد آمد؟" بحث او به شکست اخلاقی جامعه جهانی در مواجهه با بی عدالتیهای فلسطینیه ا اشاره داشت و خواستار تأمل بیشتر الهیاتی و اخلاقی در خصوص مسئولیت جهانی شد.
دکتر رازیگان مهاراج (مدیر اجرایی موسسه تحقیقات اقتصادی بر نوآوری، دانشگاه فناوری تسوانه(
دکتر مهاراج بحث را با اشاره به سکوت سرد جهان در برابر جنایات جاری علیه فلسطینی ها گسترش داد. او نابرابریهای ساختاری که رنج جهانی را به ویژه در زمینه فلسطینی ها ادامه می دهند تحلیل کرد. سخنرانی او برتلاقی بی عدالتی اقتصادی و سرکوب سیاسی تأکید داشت و بر این نکته اشاره کرد که نابرابریهای جهانی در هسته بحران فلسطین قرار دارند. او خواستار مشارکت انتقادی و اقدام جمعی علیه این مشکلات سیستماتیک شد.
دکتر احمد علی غنی (استاد یار و فارغ التحصیل دکترای دانشگاه امام صادق (ع( (
دکتر غنی بر صبر و پایداری در قرآن و سنت تأکیدکرد. او از امام علی (ع) نقل قول کرد که فرمود: "صبر برای ایمان همچون سر برای بدن است." او تأکید کرد که مسلمانان باید در مبارزات خود صبر پیشه کنند و در عین حال خود را برای چالشها آماده کنند. او بر اهمیت شجاعت در مواجهه با دشواریها تأکید کرد و پیشنهاد کرد که استقامت مبتنی بر ایمان کلید مقاومت در برابر ظلم و سختیها است.
دکتر سید محمدعلی تقوی (استاد علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران(
دکتر تقوی بر این نکته تأکید کرد که عشق نیروی محرکه مبارزه برای آزادی و عدالت است. او استدالال کرد که مقاومت واقعی ریشه در عشق عمیق به انسانیت و عدالت دارد. او در نقدی تند گفت که برای دونالد ترامپ، همه چیز برای فروش است—مردم، سرزمینهایشان و حتی روحش. سخنرانی او به کالایی سازی کرامت انسانی در سیاست جهانی و ضرورت رهبری اخلاقی در جنبشهای مقاومت اشاره داشت.
دکتر مبه کنی سابلو نکوثی
دکتر نکوثی در مورد دو شخصیت مهم در تاریخ مقاومت صحبت کرد: امام خمینی و سید حسن نصرالله. او الهیات مقاومت به ویژه از دیدگاه سید حسن نصرالله را توضیح داد و بر این نکته تأکید کرد که رهبری مبتنی بر ایمان می تواند جنبشهای عدالت و آزادی را الهام بخشد. تحلیل او دیدگاهی تاریخی و معاصر از جنبشهای مقاومت و مبانی الهیاتی آنها ارائه داد. او گفت که سخنرانیهای سید حسن نصرالله همیشه بر الهیات مقاومت تأکید میکند و مبارزه علیه ظلم را به عنوان یک وظیفه دینی معرفی میکند. او فلسفه مقاومت سید حسن نصرالله را با دیدگاه امام خمینی همراستا دانست، که بر خودکفایی، آمادگی نظامی و پایداری ایدئولوژیک تأکید دارد. او از مداخالت غربی و سکوت عربها در قبال مسئله فلسطین انتقاد کرده و استدالل کرد که مقاومت تنها راه آزادی است.
او اظهار داشت که هم امام خمینی و هم سید حسن نصرالله نمایندگان ایدئولوژی مقاومت مبتنی بر ایمان هستند که مبارزه سیاسی را با اصول دینی برای مقابله با امپریالیسم و دفاع از حقوق مردم مظلوم، به ویژه در فلسطین، لبنان و دیگر نقاط جهان، متحد میکند.
این وبینار فضای فکری و اخالقی مناسبی برای تأمل درالهیات مقاومت و نقش آن در مبارزات معاصر برای عدالت فراهم کرد. بحثها بر لزوم همبستگی جهانی، مسئولیت اخلاقی و مشارکت فعال در مقابله با بی عدالتیها تأکید داشت. سخنرانان تأکید کردند که سکوت در برابر ظلم، همدستی است و خواستار تعهد دوباره به عدالت، آزادی و کرامت انسانی شدند. معلوم شد که مقاومت پاسداری از کرامت انسانی است. این مقاومت علیه بی انسانی، خشونت و ظلمی است که مردم فلسطین با آن مواجه هستند.
همچنین مشخص شد که در بسیاری از ادیان، مقاومت یک وظیفه مقدس است. برای مسلمانان، مفهوم جهاد اغلب به اشتباه درک میشود؛ این تنها یک مبارزه فیزیکی نیست، بلکه یک مبارزه روحانی برای عدالت است. در پایان، جناب آقای سید مصطفی داریاباری از شرکت کنندگان به خاطر مشارکتهای ارزشمندشان تشکر کرد و یادآور شد که اهمیت مقاومت و قدس را نباید فراموش کرد. او گفت که روز قدس یادآور امام خمینی (ره) است که یکی از مهمترین آثار او در مقاومت، تأسیس روز قدس (آخرین جمعه ماه رمضان) بود، روزی که به حمایت از قضیه فلسطین و مخالفت با ظلم صهیونیستی اختصاص دارد. او آزادی فلسطین را یک وظیفه دینی و انسانی دانسته و خواستار اتحاد میان کشورهای مسلمان برای مقاومت در برابر امپریالیسم و صهیونیسم شد. همچنین از عموم مردم دعوت کرد تا در تظاهراتی که در روز قدس،۲۸مارس۲۰۲۵، در کنسولگری ایاالت متحده در ژوهانسبورگ برگزار خواهد شد، شرکت کنند.
با تشکر ویژه از رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در آفریقای جنوبی پروتوریا